TD Fuels

Autor: Tomasz Wiertel

Zabójcza mgła w Londynie.

Większość przekonana jest, że smog to problemem “naszych” czasów, ale czy tak jest naprawdę? Aby odpowiedzieć na to pytanie przenieśmy się do roku 1952. Londyn na początku grudnia, pokryła żółto-czarna warstwa mgły. Początkowo Londyńczycy nie przejmowali się tym zjawiskiem, bowiem byli przyzwyczajeni do takiej aury pogodowej – mgła była czymś, co spotykali na co dzień. Problem zauważono dopiero, gdy do szpitali zaczęło zgłaszać się coraz więcej osób z niewydolnością oddechową. Na ulicach zaczęły masowo umierać zwierzęta, widoczność ograniczała się do jednego metra, a cały ruch uliczny został wstrzymany. Przez zaledwie pięć dni zginęło 4 tysiące osób, lecz suma ofiar, które zginęły w wyniku powikłań wynosi 12 tysięcy. Mgła pojawiła się znikąd i w taki sam sposób opuściła miasto zostawiając po sobie ogromne zniszczenia. Przez wiele lat zjawisko to było niewyjaśnione, a potem zostało nazwane jako Wielki Smog Londyński.

Co tak naprawdę działo się w Londynie pod koniec 1952 roku?

Zwykła mgła doprowadziła do szybkiego ochłodzenia powietrza przez co Londyńczycy zaczęli ogrzewać domy paląc węglem, który w tym okresie zanieczyszczony był związkami siarki. W krótkim czasie powietrze zostało skażone ogromnymi ilościami gazów, pochodzących ze spalania węgla. Na pogorszenie sytuacji znacznie wpłynął antycyklon, który wywołał inwersję temperatury unieruchamiając zimne, zanieczyszczone powietrze nad Londynem. Głównym czynnikiem okazały się siarczany, które spowodowały, że mgła zamieniła się w gęsty, nieprzezroczysty i śmierdzący smog zawierający dwutlenek siarki, który zamienił się w kwas siarkowy. To on był bezpośrednią przyczyną uszkodzeń płuc, które zabiły tak wiele osób. Ponadto kluczową rolę odegrała obecność innego produktu spalania węgla kamiennego – dwutlenku azotu. To właśnie on ułatwił powstawanie siarczanów. Kluczowym elementem było również długie zaleganie mgły nad Londynem. Początkowo krople były duże i rozpuszczające się w nich siarczany tworzyły mocno rozcieńczony roztwór kwasu. Z czasem woda parowała i stężenie kwasu siarkowego zwiększało się przez co miasto wypełniły maleńkie kropelki silnego kwasu, który z łatwością docierał do płuc.

Chociaż od tamtego wydarzenia minęło już 66 lat, według danych WHO, co roku z powodu zanieczyszczonego powietrza umiera 7 milionów osób na świecie, a 9 na 10 osób oddycha wysoko skażonym powietrzem.

Ten tragiczny wątek historyczny powinien zwiększyć świadomość o poważnym zagrożeniu, na które narażony jest każdy z nas.

Źródła:

https://today.tamu.edu/2016/11/14/researchers-solve-mystery-of-historic-1952-london-fog-and-current-chinese-haze/#lightbox/0/

https://www.theguardian.com/commentisfree/2017/dec/05/smog-day-warning-18000-die-london-great-smog-1952-air-pollution

https://www.who.int/airpollution/en/

Autor: Łukasz Korzeniowski

Każdy z nas na pewno słyszał o smogu, ale czy do końca zdajemy sobie sprawę, czym on naprawdę jest? Według definicji, którą podaje wiele książek, artykułów naukowych czy instytucji zajmujących się ochroną powietrza określenie SMOG pochodzi od połączenia dwóch angielskich słów sm(oke) oraz fog, czyli dym i mgła. Oznacza ono silne zanieczyszczenie powietrza w przyziemnej warstwie atmosfery, spowodowane kumulacją zanieczyszczeń przy powierzchni ziemi na skutek niekorzystnych warunków meteorologicznych oraz znacznej emisji zanieczyszczeń. O różnych rodzajach smogu i jego głównych aspektach możecie przeczytać w książce „Technologie i procesy ochrony powietrza” (Grzegorz Wielgosiński i Roman Zarzycki).

Jednak jaki jest Polski Smog? Ten, z którym spotykamy się codziennie, żyjąc w polskich miastach. Smog, który wypełnia, każdy skrawek naszego powietrza. Tworzą go głównie cząstki pyłu – zarówno PM10, jak i PM2,5, a także PMI oraz liczne wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA). „Nasz smog” jest przede wszystkim smogiem pyłowym, który powstaje przez zanieczyszczenia z procesów spalania paliw stałych w piecach o niskiej sprawności. Głównym powodem zanieczyszczenia powietrza w Polsce jest tzw. niska emisja, czyli emisja wywołana przez ogrzewanie domów jednorodzinnych i ruch samochodów, szczególnie tych o wątpliwej jakości katalizatora, a także wiekowe silniki, które nie są objęte normami środowiskowymi. Według raportu europejskiej agencji ochrony środowiska z 2017 roku aż 21 polskich miast jest dotkniętych problemem smogu w znacznym stopniu. A jak jest w Twoim mieście? Możesz to sprawdzić na stronie Airly, która przedstawia mapy jakości powietrza w Polsce. Warto zdać sobie sprawę, czym naprawdę jest smog i jak bardzo wpływa na nasze życie i zdrowie, żeby móc podjąć z nim skuteczną walkę. Sprawdź dziś stan powietrza u siebie. Poświęć kilka minut na przeczytanie kilku zdań, co grozi, gdy oddychasz „brudnym powietrzem” i zainteresuj się, jak możesz sam ograniczyć emisje zanieczyszczeń do środowiska, bo to Ty jesteś jego częścią!

Źródła: „Technologie i procesy ochrony powietrza” – Grzegorz Wielgosiński, Roman Zarzycki (Wydawnictwo Naukowe PWN, 2018)

Mapa SMOGu w Polsce